NGÀY DÂN SỐ THẾ GIỚI (11/7) LÀ SỰ KIỆN THƯỜNG NIÊN NHẰM NÂNG CAO NHẬN THỨC VỀ CÁC VẤN ĐỀ DÂN SỐ TOÀN CẦU.
06h35 ngày 11/07/1987, tại thành phố Zagreb, một cậu bé người Nam Tư ra đời đã đặt dấu mốc nhân loại đạt 5 tỷ người. Đứng trước tình hình dân số tăng nhanh, nhiều quốc gia bày tỏ quan ngại với hiểm họa từ sự bùng nổ dân số.
Dân số quá đông dẫn đến các hệ lụy như thất nghiệp, gia tăng tỉ lệ phạm tội, tạo ra gánh nặng an sinh xã hội, mất cân bằng giới… Ngoài ra điều này còn gây sức ép lớn tới tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Vì vậy, tại Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển (11/1989), Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) đã quyết định lấy ngày sinh của em bé người Nam Tư - 11/7 là ngày Dân số Thế giới.
Hằng năm, vào Ngày Dân số Thế giới, Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc lựa chọn một chủ đề cấp thiết mang tính toàn cầu để kêu gọi sự quan tâm chú ý của toàn nhân loại. Trên cơ sở đó, mỗi quốc gia, mỗi người tự liên hệ với dân số của địa phương mình để có suy nghĩ và hành động đúng trong hành vi dân số mà tìm mọi biện pháp tích cực, góp phần giảm sự gia tăng dân số, không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng dân trí và cải tạo môi trường sinh thái.
Ngày Dân số Thế giới năm 2023 lại là một dịp nữa để Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tiếp tục thực hiện những công việc, những nỗ lực không ngừng đảm bảo quyền và lựa chọn cho mọi người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái để tạo ra một thế giới với tiềm năng vô hạn.
Hiện nay, phụ nữ và trẻ em gái chiếm 49,7% dân số toàn cầu, nhưng những mong muốn của họ về cuộc sống, gia đình và việc làm vẫn bị bỏ qua khi bàn về các vấn đề nhân khẩu học và quyền của họ vẫn bị vi phạm trong các chính sách về dân số. Điều này đã tạo ra một thế giới đang loại trừ, bỏ qua và hạn chế tiềm năng của mỗi cá nhân trên hành tinh của chúng ta. Nó sẽ làm cho tất cả chúng ta, chứ không chỉ riêng phụ nữ và trẻ em gái, không được hưởng một tương lai thịnh vượng, hòa bình và bền vững hơn.
Nguồn gốc của vấn đề này chính là bất bình đẳng giới. Khắp nơi trên thế giới sự bất công phổ biến này đã làm cho phụ nữ và trẻ em gái không được đi học, không có việc làm và không giữ vị trí lãnh đạo; hạn chế những nỗ lực cá nhân và khả năng ra quyết định về sức khỏe và đời sống tình dục và sinh sản của họ; và làm tăng nguy cơ dễ bị tổn thương do bạo lực, những thực hành có hại và tử vong mẹ do những nguyên nhân hoàn toàn có thể ngăn chặn được.
Nhưng có lẽ điều quan trọng nhất là bất bình đẳng giới đã ngăn cản thế giới đặt ra các câu hỏi hay quan tâm đến những gì mà phụ nữ và trẻ em gái mong muốn.
Những mong muốn của phụ nữ và trẻ em gái là quan trọng và UNFPA quan tâm đến những mong muốn đó. Như đã khẳng định trong Báo cáo Tình trạng Dân số năm 2023, khi phụ nữ và trẻ em gái được xã hội trao quyền tự chủ về cuộc sống và cơ thể của mình, họ và gia đình của họ sẽ thành đạt. Và kết quả là chúng ta sẽ tạo ra một thế giới tốt đẹp, bao trùm và được trang bị tốt hơn để có thể giải quyết bất cứ những thay đổi và thách thức nhân khẩu học nào trong tương lai.
Nhân Ngày Dân số Thế giới năm 2023, chúng ta nhấn mạnh sự cần thiết thúc đẩy bình đẳng giới để tạo điều kiện thực hiện những giấc mơ của 8 tỷ người. Quá trình này cần bắt đầu từ việc lắng nghe tiếng nói của phụ nữ, trẻ em gái và những người yếu thế, và xây dựng luật pháp và chính sách để có thể giúp họ thực hiện các quyền của mình và đưa ra các quyết định đúng đắn. Chỉ khi đó chúng ta mới có thể huy động được sức mạnh của một nửa dân số trên hành tinh để giải quyết những vấn đề cấp bách hiện nay. Một thế giới đa dạng, thịnh vượng với 8 tỉ người đầy những tiềm năng vô hạn phụ thuộc vào điều này.
Chiến dịch của UNFPA khu vực Châu Á – Thái Bình Dương nhân ngày Dân số Thế Giới 2023 sẽ tập trung vào quyền sinh sản của phụ nữ - dựa trên góc độ bình đẳng giới và quyền con người. Tập trung vào việc làm thế nào để hỗ trợ quyền lựa chọn về sức khỏe sinh sản của phụ nữ là chìa khóa giải quyết các vấn đề về dân số
Chủ đề ngày Dân số Thế giới 11/7/2024 là “Kỷ niệm 30 năm thực hiện Chương trình hành động hội nghị Quốc tế về dân số và phát triển, Cairo 1994” với các nội dung như: tuyên truyền rộng rãi về chủ đề ngày Dân số Thế giới 11/7/2024; các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và của các cấp ủy Đảng, chính quyền về công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình; tổ chức có hiệu quả và đồng bộ các hoạt động truyền thông, giáo dục về dân số tại cơ sở, góp phần giải quyết đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố, nâng cao chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế - xã hội trong trung và dài hạn góp phần tăng trưởng kinh tế - xã hội; tuyên truyền, truyền thông về lợi ích của việc sinh đủ 2 con; chuyển đổi hành vi về giới và bình đẳng giới, không lựa chọn giới tính thai nhi; cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục phù hợp với các nhóm đối tượng đặc thù góp phần giảm tình trạng mang thai ngoài ý muốn, giảm phá thai, dự phòng vô sinh và nâng cao chất lượng dân số; ưu tiên truyền thông dành cho các nhóm dân cư dễ bị tổn thương, bao gồm người dân tộc thiểu số, người di cư, người khuyết tật và những người bị ảnh hưởng bởi tác động của biến đổi khí hậu…
(ST)